Wyrównanie niższej pensji z początku roku

2022-05-09

Początek roku kalendarzowego był bardzo burzliwy szczególnie dla pracowników. Okazało się bowiem, że mimo podniesienia pensji minimalnej otrzymali oni nieco mniejsze wynagrodzenia na swoje konta. Taki stan rzeczy wyniknął przede wszystkim ze zmian w zakresie rozliczania składki zdrowotnej oraz wdrożenia ulgi dla klasy średniej, która dość poważnie zamieszała w obrębie rozliczeń podatkowych, a te poskutkowały niższą pensją netto.

W odpowiedzi na dość liczne i często podnoszone głosy niezadowolenia z powodu zaistniałej sytuacji, ustawodawca zdecydował o konieczności wyrównania mniejszych pensji oraz o wdrożeniu zmian w ramach Polskiego Ładu, którego pierwotna wersja wprowadziła zamieszanie.


Niższe pensje pracownicze
Sytuacja z otrzymaniem niższej pensji niż przed zmianami, dotyczyła przede wszystkim tych pracowników, którzy otrzymują pensję na początku miesiąca i miała miejsce w styczniu. Otóż, po informacjach, które pojawiły się w mediach, można było wnioskować, że na zmianach, które wprowadził Polski Ład powinno się znacznie więcej zyskać. Wyższa kwota wolna od podatku, wyższe progi, ulga dla klasy średniej. To wszystko brzmiało, jak korzyści podatkowe.

Pierwsza pensja w roku 2022 wykazała jednak, że te wszystkie korzyści nie przekładają się na faktycznie wyższe wynagrodzenie.

Dla uspokojenia sytuacji rząd podjął decyzję o uchwaleniu ustawy, która miała zniwelować te negatywne skutki zmian. W efekcie, choć faktycznie wpłynęło to na wyrównanie wynagrodzeń, wprowadziła jeszcze większe zamieszanie.

Na mocy nowej ustawy bowiem rząd zadecydował, że pracownicy mają mieć ustalane pensje oraz odliczane zaliczki na podatek zgodnie z zasadami, które obowiązywały w 2021 roku oraz z tymi, które obowiązują w 2022 roku. Na podstawie tych wyliczeń ma być określane, która opcja jest dla pracownika korzystniejsza i na tej podstawie ma być rozliczany. To swego rodzaju forma współistnienia dwóch odmiennych systemów podatkowych, a taka sytuacja z założenia jest trudna, konfliktowa i generuje zamieszanie.

Nie można było jednak pozwolić na to, by reforma, która komunikowana była jako korzystniejsze rozwiązanie dla podatników, w konsekwencji przyniosła im same straty.


Dlaczego podatnicy otrzymali niższe wynagrodzenia?
Głównym powodem otrzymania niższej pensji było wycofanie możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku, jak było to dotychczas. Brak możliwości zmniejszenia podatku poprzez składkę zdrowotną spowodował, że do fiskusa należało odprowadzić jego wyższą wartość, a to bezpośrednio wpłynęło na zmniejszenie wartości pensji netto.

Wśród innych powodów, które przyniosły w efekcie niższą pensję była rezygnacja przez pracowników z możliwości skorzystania z wyższej kwoty zmniejszającej podatek (zamieszanie informacyjne spowodowało, że część osób zrezygnowało z chęci skorzystania z kwoty zmniejszającej podatek, ponieważ obawiali się wyrównań na koniec roku; a takie zsumowane zaległości mogły dać duże kwoty dopłat; lepiej więc odprowadzać wyższy podatek przez cały rok, ale za to stopniowo, w mniejszych kwotach).

Innym powodem był też brak możliwości skorzystania z ulgi dla klasy średniej. Okazało się, że ulga przysługuje dla osób, które zarabiają powyżej 5000 zł, ale z jednego źródła. W przypadku osób, które generują takie dochody, ale z kilku źródeł (np. nauczyciele zatrudnieni w kilku szkołach) ulga nie miała zastosowania, bo u jednego pracodawcy dochód nie spełniał kryterium wartości, ustalonego przez ustawodawcę.

Zespół Ekspertów ING Księgowość