Umowa o pracę na okres próbny – po zmianach w 2023 roku

2023-12-06

26 kwietnia 2023 roku zmianie uległy przepisy dotyczące zatrudniania na podstawie umowy o pracę na okres próbny. Jakie dokładnie modyfikacje wprowadziła nowelizacja Kodeksu Pracy?

 

Umowa o pracę na okres próbny – co ją wyróżnia?

Umowa o pracę na okres próbny umożliwia pracodawcy bliższe poznanie umiejętności, kwalifikacji oraz sposobu działania nowozatrudnionego pracownika. To szansa na sprawdzenie jego możliwości na konkretnym stanowisku przed zatrudnieniem na czas określony lub nieokreślony. Kiedy okres próbny dobiega końca, również sam pracownik jest w stanie ocenić, czy w dalszym ciągu chce pracować w danym miejscu pracy – w ciągu kilku miesięcy może zapoznać się on nie tylko z obowiązkami na swoim stanowisku, ale i z ogólną atmosferą panującą w firmie, jej wartościami czy kulturą organizacyjną. Obie strony umowy mają więc szansę określić, czy chcą kontynuować współpracę. Umowa o pracę na okres próbny powinna zostać sporządzona w formie pisemnej. W jej treści nie może zabraknąć informacji na temat jej rodzaju, stron, daty zawarcia oraz warunków wynagrodzenia i pracy. Co ważne, tego rodzaju umowy nie można zawierać z pracownikami młodocianymi w celu przygotowania zawodowego.

 

Okres próbny przed nowelizacją

Przed wprowadzeniem zmian w kwietniu 2023 roku okres próbny trwał do trzech miesięcy i mógł być przez pracodawcę skracany. Dotąd taką umowę można było również zawrzeć ponownie, jednak tylko w sytuacji, gdy dotyczyła ona objęcia innego stanowiska lub wykonywania całkiem nowych, innych obowiązków. Umowę na okres próbny można było też podpisać po minimum trzech latach od dnia ustania stosunku pracy, o ile dana osoba miała wykonywać ten sam rodzaj pracy.

 

Zmiana długości okresu próbnego – i nie tylko

W związku z nowelizacją Kodeksu Pracy okres próbny można obecnie przedłużać. Obie strony umowy powinny jednak uwzględnić w jej treści przedłużenie tego okresu o czas urlopu bądź innej nieobecności, którą pracownik usprawiedliwi. Oznacza to, że umowa na okres próbny może być przedłużona m.in. o długość:

• urlopu wypoczynkowego;
• urlopu macierzyńskiego;
• urlopu bezpłatnego;
• urlopu okolicznościowego;
• opieki nad dzieckiem – zarówno chorym, jak i zdrowym.

Zapisy związane z długością okresu próbnego można zawrzeć nie tylko podczas podpisywania umowy, ale i w trakcie jej trwania – np. w postaci wypowiedzenia zmieniającego lub porozumienia między pracodawcą a pracownikiem. Co więcej, obecnie umowę na okres próbny można podpisać tylko raz. Wyjątkiem jest sytuacja, w której pracownikowi powierzony zostaje zupełnie inny rodzaj pracy niż ta, którą wcześniej wykonywał on w tej samej firmie. Nie ma więc już możliwości przejścia na okres próbny po upływie trzech lat od wygaśnięcia lub rozwiązania poprzedniej umowy.

 

Umowa na jeden, dwa lub trzy miesiące

Zmiany w Kodeksie pracy wiążą się także z wydłużeniem samego okresu, na jaki można zawierać umowę na okres próbny. Obecnie jest to maksymalnie:

• miesiąc – w sytuacji, gdy przełożony planuje zatrudnić pracownika na czas określony krótszy niż pół roku;
• dwa miesiące – w przypadku, gdy pracownik ma otrzymać umowę o pracę na czas określony wynoszący 6-12 miesięcy;
• trzy miesiące – w sytuacji, gdy kolejna umowa będzie umową na czas nieokreślony bądź umową na czas określony na co najmniej rok.

Ostateczna długość trwania umowy na okres próbny zależna jest więc od tego, na jak długo chce zatrudnić pracownika sam pracodawca.

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość