Opóźnienie w opłaceniu podatku w terminie - konsekwencje

2022-02-02

Podatnik, który jednocześnie jest przedsiębiorcą prowadzącym własną działalność gospodarczą, zobowiązany jest do terminowego regulowania swoich zobowiązań podatkowych. Chodzi tu zarówno o odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy, jak i regulowanie należności wynikających z podatku od towarów i usług, czyli VAT.

 

Zobowiązania podatkowe przedsiębiorcy

Przedsiębiorca, prowadzący własną działalność gospodarczą może rozliczać się z urzędem skarbowym w trybie miesięcznym lub kwartalnym. Jeżeli wybierze rozliczenia miesięczne, wówczas jego zobowiązanie podatkowe przypada na dwudziesty dzień miesiąca następującego po rozliczanym miesiącu.

 

Jeżeli wybierze rozliczenie kwartalne, wówczas jego zobowiązanie powstaje dwudziestego dnia miesiąca następującego po zakończeniu całego kwartału rozliczeniowego. Np. za pierwszy kwartał (styczeń-luty-marzec) zaliczkę na podatek dochodowy należy wpłacić do dwudziestego kwietnia.

 

Opóźnienie w opłaceniu zaliczki na podatek dochodowy

Z różnych przyczyn może dojść do sytuacji, że przedsiębiorca nie odprowadzi zaliczki na podatek w terminie. Przyczyną mogą być opóźnienia w regulowaniu zobowiązań przez kontrahentów przedsiębiorcy lub zwykłe zapomnienie.

 

Szybkie uregulowanie należności może uchronić przed konsekwencjami, szczególnie gdy przedsiębiorca sam się zorientuje, że nie dopilnował terminu. Nieco inaczej sytuacja się przedstawia, gdy to urząd skarbowy zorientuje się, że podatnik się nie rozliczył.

 

Odsetki za zwłokę

Pierwszą i podstawową konsekwencją niezapłacenia podatku w terminie jest naliczenie odsetek za zwłokę. Podatek, który nie zostanie zapłacony w terminie stanowi zaległość podatkową. Zależnie od tego, jak długo ta zaległość trwa, tak długo naliczane mogą być odsetki za zwłokę.

 

Warto przy tym wiedzieć, że uregulowanie odsetek za zwłokę leży po stronie przedsiębiorcy. Co to oznacza? Urząd skarbowy nie naliczy odsetek za zwłokę. Nie będzie też wzywał do ich opłacenia. Podatnik musi zrobić to samodzielnie i samodzielnie uregulować. Jest to jego obowiązek tak samo, jak terminowe regulowanie należności.

 

Jeżeli podatnik nie wyliczy prawidłowo odsetek lub ich po prostu nie zapłaci, zostaną one objęte egzekucją skarbową. W takiej sytuacji podatnik narażony jest na dodatkowe koszty. Nie tylko musi bowiem uregulować odsetki, które rosną z każdym dniem, ale dodatkowo musi ponieść koszty egzekucji.

 

Jeżeli opłata podatku nie została uregulowana w terminie z powodu problemów finansowych przedsiębiorcy, wówczas może on podjąć kroki do uwolnienia się od konsekwencji.

 

Jedną z opcji jest złożenie wniosku z prośbą o odroczenie płatności lub rozłożenie jej na raty. Trzeba tu pamiętać, że to wiąże się z koniecznością poniesienia opłaty prolongacyjnej. Drugą opcją jest złożenie wniosku z prośbą o umorzenie należności podatkowej wraz z odsetkami.

 

Nieco inaczej wygląda sytuacja z podatkiem dochodowym odprowadzanym po zakończeniu roku podatkowego. Jeżeli podatnik przygotuje korektę swojej deklaracji i na tej podstawie samodzielnie ureguluje odsetki za zwłokę, wówczas może wnioskować o ich obniżenie o połowę. W ten sposób jego należności stają się znacznie mniejsze.

 

Nie można natomiast wnioskować o obniżenie odsetek za zwłokę o połowę w przypadku nieterminowego odprowadzania zaliczek na podatek. Tu odsetki muszą być zapłacone w pełnej wysokości.

 

Istotną kwestią jest to, że jednorazowe opóźnienie w uregulowaniu podatku czy zaliczki na podatek raczej nie wiąże się z konsekwencjami. Taka sytuacja może się zdarzyć. Do odpowiedzialności są jednak pociągani ci podatnicy, którzy uporczywie zalegają lub nie uiszczają należnego podatku lub zaliczek na podatek.

 

Urząd skarbowy może wszcząć w takiej sytuacji postępowanie karno – skarbowe. W roku 2021 grzywny zasądzane w takim postępowaniu wynosiły od 280 zł do 56 000 zł. Zależnie od wielkości przewinienia i jego charakteru.
 

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość