Od czego zależy wysokość składki ZUS dla przedsiębiorcy

2022-02-18

Przedsiębiorcy są zobowiązani do odprowadzania składek ZUS nie tylko za swoich pracowników, ale również za siebie. Wysokość tych składek zależna jest od kilku czynników. Wśród nich znajduje się między innymi staż – przedsiębiorcy, którzy swoją pierwszą działalność prowadzą krócej niż dwa lata (lub krócej niż pół roku), mogą skorzystać ze składek preferencyjnych. Pozostali zobowiązani są do odprowadzania ich w pełnej wysokości. Na jakiej podstawie wylicza się te składki i od czego dokładnie zależy ich wysokość? Oto najważniejsze informacje.

 

Wynagrodzenie za pracę

Jednym z podstawowych czynników, wpływających na wysokość składek do ZUS jest wynagrodzenie za pracę i mowa tu o dwóch istotnych wartościach: minimalne wynagrodzenie ogłaszane na dany rok i regulowane ustawami i rozporządzeniami oraz średnie wynagrodzenie obliczane przez Główny Urząd Statystyczny.

 

Wysokość średniego wynagrodzenia jest ściśle skorelowana z wynagrodzeniem najniższym – o czym warto pamiętać. Wielu się bowiem dziwi, skąd takie wartości średniego wynagrodzenia, gdy nie jest ono często pensją otrzymywaną przez pracowników. Po uwagę brane są zarówno płace najniższe, jak i najwyższe, a te ostatnie mogą istotnie wpłynąć na wartość średniej wypłaty. Do tego rosnące rok rocznie najniższe wynagrodzenie wiele zmienia w tym obszarze.

 

Składki preferencyjne

Składki preferencyjne to te, które przedsiębiorca musi płaci po okresie sześciu miesięcy odprowadzania składek od przychodu. Zmiana polega między innymi na tym, że ich wysokość nie jest już zależna od wyników finansowych jego działalności, tylko utrzymuje się na stałym poziomie.

 

Takie składki przedsiębiorca może odprowadzać przez dwa lata.

 

Ich podstawę stanowi 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę na dany rok. W roku 2022 minimalna pensja wynosi 3010 zł brutto. Oznacza to, że podstawę wymiaru składek stanowi 903 złote.

 

Jest to jednak punkt wyjścia do wyliczenia ich wartości właściwych, gdzie:

 

• składka emerytalna to 19,52% podstawy;
• składka rentowa to 8% podstawy;
• składka chorobowa to 2,45%podstawy;
• itd.

 

Składki do ZUS w wymiarze podstawowym

Gdy okres uprawniający do opłacania składek na preferencyjnych warunkach dobiegnie końca przedsiębiorca musi z automatu przejść na opłacanie składek w ich wymiarze podstawowym, zwany również pełnym.

 

Tu podstawę opłacania składek stanowi 60% prognozowanego średniego wynagrodzenia na dany rok. W roku 2022 prognozowane średnie miesięczne wynagrodzenie to 5922 zł, więc podstawą jest w tym przypadku 3553,20 zł.

 

Naturalnie od podstawy należy naliczyć odpowiednie wartości poszczególnych składek zgodnie z ich procentowym rozkładem.

 

Warto przy tym pamiętać, że tak jak zmienia się wartość minimalnego wynagrodzenia za pracę, tak i zmienia się wartość średniego. Zmiany zachodzą co roku. Czasem w okolicach kwietnia GUS przelicza na nowo średnie wynagrodzenie i wtedy ZUS publikuje informacje o aktualizacji podstawy. Wówczas należy na nowo przeliczyć należne składki i odprowadzać je zgodnie z bieżącymi obowiązującymi wartościami.

 

Ubezpieczenie zdrowotne

Nieco inaczej wygląda kwestia naliczania składek zdrowotnych. Dotychczas były one ustalane na określonej wysokości i niezależnie od tego, czy przedsiębiorca opłacał składki preferencyjne czy standardowe, zobowiązany był do odprowadzania składki zdrowotnej w pełnej wysokości.

 

W roku 2022 te zasady się zmieniły w związku z wejściem w życie zmian wynikających z Polskiego Ładu. W efekcie wartość ubezpieczenia zdrowotnego stała się zależna od formy opodatkowania oraz generowanego dochodu lub przychodu.

 

• W przypadku osób, które rozliczają się według skali podatkowej lub na podstawie opodatkowania liniowego podstawę stanowi wartość dochodu;
• Osoby, które rozliczają się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, obliczą swoją składkę zdrowotną od przychodu;
• W przypadku osób opodatkowanych w oparciu o kartę podatkową, podstawę do wyliczenia składki zdrowotnej stanowić będzie dla nich minimalne wynagrodzenie za pracę.

 

Jak widać, w świetle składek społecznych i zdrowotnych zachodzą pewne zmiany. By nie narazić się na problemy i prawidłowo rozliczać swoje zobowiązania wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, warto śledzić te zmiany na bieżąco.

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość