Nadpłata składki zdrowotnej przy zmianie formy opodatkowania - jak ją rozliczyć?
2022-10-12
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą własną działalność gospodarczą mogą z biegiem czasu podjąć decyzję o zmianie wybranej formy opodatkowania i przejść na inny system rozliczeń. W latach ubiegłych taki zabieg nie pociągał za sobą wiele konsekwencji rozliczeniowych. Obecnie jednak, po zmianach sprawa się znacznie bardziej komplikuje. Zmiany wdrożone z początkiem roku 2022 spowodowały, że przedsiębiorcy rozliczają swoje składki zdrowotne zależnie od wybranej formy opodatkowania. Oznacza to, że zmiana formy opodatkowania skutkuje nie tylko innym sposobem rozliczania podatku, ale również innym sposobem rozliczania składek zdrowotnych. To zaś może wygenerować nadpłatę. Jak to uporządkować?
Rozliczenie składki zdrowotnej na ryczałcie
Nowelizacja reform gospodarczych, które otrzymały nazwę Polski Ład wprowadziła wiele zmian w obszarze rozliczania i odliczania składki zdrowotnej. Jedną z nich jest wdrożenie możliwości odliczenia 50% odprowadzonej składki przez przedsiębiorców, którzy rozliczają się na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych. To wyraźny ukłon w kierunku tych podatników, szczególnie, że to oni otrzymali chyba największą procentowo ulgę w rozliczaniu składek zdrowotnych.
Na tym jednak nie koniec preferencji, jakie otrzymali przedsiębiorcy, którzy wybrali tę formę opodatkowania. Zgodnie z przepisami, które weszły w życie w lipcu 2022 roku, a które otrzymały nazwę Polski Ład 2.0, mogą oni zmienić formę opodatkowania w trakcie roku, a nawet wstecznie, czyli od pierwszego stycznia 2022 roku.
Taka decyzja pociąga jednak za sobą pewne konsekwencje. Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na zmianę formy opodatkowania, a nie rozliczył jeszcze składek zapłaconych w okresie od stycznia do czerwca (czyli przed wdrożeniem nowelizacji do reform), wówczas na jego koncie widnieje nadpłata zapłaconych składek zdrowotnych, którą musi rozliczyć. Decydując się na zmianę formy opodatkowania, automatycznie decyduje się również na zmianę sposobu rozliczania składki zdrowotnej i właśnie to może rodzić poważne komplikacje.
Jak rozliczyć nadpłatę składki zdrowotnej?
Pojawia się bowiem pytanie, czy podatnik, który ma do rozliczenia składki zdrowotne zapłacone za pierwsze sześć miesięcy 2022 roku, będzie mógł je rozliczyć po przejściu na opodatkowanie na zasadach ogólnych. Ponadto, kwestią sporną jest też sytuacja, czy nadpłata składek (na poczet przyszłych miesięcy) może zostać również rozliczona na zasadzie 50% wpłaconej składki, mimo tego, że podatnik w nadpłaconych miesiącach będzie się już rozliczał w inny sposób? Wpłaty dokonał jednak jeszcze w czasie rozliczania się ryczałtem.
Stanowisko Ministerstwa Finansów jest jednoznaczne. Dla rozliczeń i odliczeń znaczenie ma faktyczne wykonywanie działalności gospodarczej oraz wybrana forma rozliczeń, która obowiązuje w miesiącu, którego te rozliczenia dotyczą.
Jeżeli więc, podatnik decyduje się na przejście z ryczałtu na opodatkowanie na zasadach ogólnych, ale ma do rozliczenia jeszcze składki z poprzedniego okresu, wówczas może je śmiało rozliczyć. Jeżeli jednak chce nadpłacić składki i przejść na nową formę opodatkowania, wówczas te nadpłacone składki musi rozliczyć zgodnie z zasadami, które obowiązują go w okresie, którego te składki dotyczą. Jeżeli więc nadpłaci za sierpień i wrzesień i w sierpniu przejdzie na nową formę opodatkowania. To za sierpień i wrzesień będzie musiał je rozliczyć zgodnie z zasadami, które obowiązują w nowej formie opodatkowania.
Podsumowując, przejście z ryczałtu na opodatkowanie na zasadach ogólnych jest możliwe w trakcie roku, ale rozliczenie nadpłaconych składek możliwe jest wyłącznie za okres, którego dotyczą określone zasady.
Zespół Ekspertów ING Księgowość