Zmiany w podatku dochodowym PIT od 2022 roku

2021-12-20

Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw wprowadza niemałą „rewolucję” w podatku dochodowym PIT. Podwyższenie progu podatkowego oraz kwoty wolnej od potrąceń to najważniejsze zmiany, ale nie jedyne. Co jeszcze czeka pracodawców i pracowników w 2022 r. ?

 

• podwyższenie progu podatkowego
• podwyższenie kwoty wolnej od podatku
• zmiana sposobu wyliczania zaliczki na podatek
• kalkulacja miesięcznego wynagrodzenia pracownika – rok 2021 vs. 2022
• możliwość rezygnacji ze stosowania kosztów uzyskania przychodów
• zmiana w rozliczaniu dochodów z umów zleceń

 

Podwyższenie progu podatkowego

Próg podatkowy to określony w ustawie roczny limit dochodów, według którego należy stosować odpowiednią stawkę podatku dochodowego PIT. W I progu podatkowym stosuje się 17% a w II progu 32% podatek dochodowy.

Od 1 stycznia 2022 r.  podwyższony zostaje II próg podatkowy do kwoty 120 000 zł z obecnie obowiązującej kwoty 85 528 zł. W praktyce oznacza to, że więcej podatników będzie mogło stosować 17% podatek, a w stawkę 32% wejdą dopiero po przekroczeniu limitu 120 000 zł. Podniesienie skali podatkowej korzystnie wpłynie też na limit przychodów objętych 50% kosztami uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich, praw pokrewnych i rozporządzania tymi prawami. Zgodnie z ustawą o PIT, podwyższone 50% koszty autorskie, łącznie w roku podatkowym nie mogą przekroczyć kwoty stanowiącej górną granicę I progu podatkowego, tak więc od 2022 r. będzie to kwota 120 000 zł, a nie 85 528 zł jak dotychczas.

 

Jak prezentuje się obecna i przyszła skala podatkowa?

Skala podatkowa obowiązująca do 31 grudnia 2021 r.

Skala podatkowa obowiązująca od 1 stycznia 2022 r.

Jak widać powyżej, sposób obliczenia kwoty zmniejszającej podatek w obecnym stanie prawnym jest skomplikowany i zależny od osiąganego dochodu. W tzw. Polskim Ładzie przepisy nie będą już tak zawiłe.

 

Podwyższenie kwoty wolnej od podatku

Kwota wolna od podatku to wartość dochodu opodatkowanego tzw. skalą podatkową, od którego w rozliczeniu rocznym nie trzeba płacić podatku. Od 2022 r. kwota wolna od podatku podniesiona zostaje do 30 000 zł.

Wraz z wzrostem kwoty wolnej od podatku, wzrośnie też roczna kwota zmniejszająca zaliczkę na podatek PIT - do wysokości 5 100 zł (30 000 zł x 17%). Obliczając miesięczną zaliczkę na podatek, pracodawca, któremu pracownik złoży oświadczenie PIT-2, pomniejszać będzie wyliczoną zaliczkę o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, czyli o wartość 425 zł. Do tej pory ulga na podatek wynosiła 43,76 zł / miesiąc. Warto zaznaczyć, że pracownicy już zatrudnieni, nie muszą ponownie składać pracodawcy formularza PIT-2.

W obecnym stanie prawnym, przy wyliczaniu wynagrodzeń, kwota zmniejszająca podatek stosowana jest tylko w I progu podatkowym. Nowelizacja ustawy wprowadza w tym zakresie zmiany i od 1 stycznia 2022 r. kwotę zmniejszającą miesięczną zaliczkę na podatek stosować należy niezależnie od tego, w którym progu podatkowym będzie znajdować się pracownik. Oznacza to, że będzie ona stosowana przy pobieraniu zaliczek zarówno 17%, jak i 32% podstawy opodatkowania.

 

Zmiana sposobu wyliczania zaliczki na podatek

W związku z likwidacją możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku oraz wprowadzeniem nowej ulgi dla klasy średniej, od nowego roku zmianie ulegnie sposób wyliczania zaliczki na podatek.

W dalszym ciągu dochód pracownika w danym miesiącu ustalany będzie poprzez pomniejszenie jego przychodów o finansowane przez pracownika składki na ubezpieczenia społeczne oraz koszty uzyskania przychodów. Dodatkowo kwotę tę pomniejszyć trzeba będzie o ulgę dla klasy średniej. Otrzymany w ten sposób wynik zaokrąglić należy do pełnych złotych – będzie to podstawa opodatkowania.  Wyliczoną w ten sposób podstawę opodatkowania pomnożyć należy przez odpowiednią stawkę podatku (17% lub 32%), a następnie od wyniku odjąć kwotę 425 zł, czyli kwotę zmniejszającą zaliczkę na podatek (pod warunkiem złożenia przez pracownika PIT-2). Otrzymany wynik zaokrąglić należy do pełnych złotych – będzie to zaliczka na podatek, którą należy uiścić do Urzędu Skarbowego.

Krótko mówiąc, wyliczenie miesięcznej zaliczki na PIT do US można opisać w dwóch krokach:

Krok 1 – wyliczenie podstawy opodatkowania, czyli:

przychód – składki społeczne ubezpieczonego – koszty uzyskania przychodów – ulga dla klasy średniej =~zaokrąglenie do pełnych złotych

Krok 2 – wyliczenie zaliczki PIT do US, czyli:

podstawa opodatkowania * stawka podatku – kwota wolna od podatku =~ zaokrąglenie do pełnych złotych

 

Kalkulacja miesięcznego wynagrodzenia pracownika – rok 2021 vs. 2022

Możliwość rezygnacji ze stosowania kosztów uzyskania przychodów

Pracownicze koszty uzyskania przychodów są kosztami, które mają pracownikowi rekompensować wydatki związane z dojazdem do pracy. Podstawa opodatkowania przychodów, które uzyskuje pracownik w danym miesiącu pomniejszana jest o omawiane koszty, a co za tym idzie, do Urzędu Skarbowego odprowadzana jest niższa zaliczka na PIT.

Wysokość KUP określona jest w ustawie o PIT i zależy od tego, czy pracownik mieszka w miejscowości, w której znajduje się zakład pracy czy nie, oraz od tego czy zatrudniony jest u jednego czy u kilku pracodawców. Podstawowe KUP w wysokości 250,00 zł stosowane są automatycznie, natomiast do zastosowania podwyższonych KUP w kwocie 300,00 zł pracownik musi złożyć pracodawcy odpowiedni wniosek. Nie ma natomiast możliwości rezygnacji przez pracownika ze stosowania KUP, co w przypadku świadczenia pracy u więcej niż jednego pracodawcy często skutkuje niedopłatą podatku przy rozliczeniu rocznym PIT.

Nowy porządek prawny wprowadza możliwość  nie stosowania kosztów uzyskania przychodów w ogóle. Zatem od 1 stycznia 2022 r. pracownik ma prawo złożyć pracodawcy pisemny wniosek o niestosowanie KUP, a pracodawca nie będzie uwzględniać omawianych kosztów przy wyliczaniu zaliczki na podatek PIT najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzyma wniosek.

 

Zmiana w rozliczaniu dochodów z umów zleceń

Od 1 stycznia 2022 r. możliwość odliczania składki zdrowotnej od podatku zostaje zlikwidowana dla wszystkich podatników, również w przypadku umów zleceń. Poza tym, podatnik będzie miał prawo złożyć płatnikowi wniosek o niepobieranie przez płatnika zaliczki na podatek.

Prawo do złożenia wniosku przysługiwać będzie podatnikowi:

• którego roczne przychody nie przekroczą 30 000 zł oraz
• który poza dochodami od tego płatnika nie uzyskuje innych dochodów, od których zaliczki na podatek obliczane są z uwzględnieniem kwoty zmniejszającej podatek lub są opłacane  z działalności gospodarczej; w ten sposób podatnik będzie korzystał z kwoty wolnej już w trakcie roku, a nie dopiero po jego zakończeniu i złożeniu zeznania podatkowego.

Wniosek należy składać dla każdego roku podatkowego odrębnie. Płatnik nie będzie pobierał zaliczek podatkowych najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał ten wniosek.

Wniosek o niepobieranie podatku z umów zleceń

Wniosek o niestosowanie KUP

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość