Ulga na dziecko samotnego rodzica - stan obecny i planowane zmiany

2021-11-03

Osoby, które samotnie wychowują swoje dziecko, mają obecnie możliwość skorzystania ze specjalnej ulgi, dzięki której mogą otrzymać stosunkowo wysoki zwrot nadpłaconego podatku. Planowane w ramach Polskiego Ładu zmiany, w tym podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. złotych przyniosłoby im bardzo wysokie korzyści finansowe.

 

Ulga dla samotnych rodziców – stan aktualny

Ulga dla samotnych rodziców w obecnym kształcie pozwala na włączenie małoletniego dziecka, które jeszcze nie zarabia, do rozliczenia. W efekcie cały uzyskiwany przez samotnego rodzica dochód zostaje podzielony na dwie osoby (dziecko staje się niejako podatnikiem), a podatek liczony jest podwójnie. Z tym że podstawą opodatkowania jest połowa dochodów.

 

Przykład pomoże zrozumieć zależności.

Jeżeli matka samotnie wychowująca dziecko zarabia rocznie 30 000 złotych, to kwota ta stanowi podstawę opodatkowania, gdyby nie rozliczała się wspólnie z dzieckiem. Przy stawce podatku na poziomie 17% musiałaby zapłacić więc: 30 000 x 17% = 5100 zł podatku.

 

Jeżeli włączy swoje dziecko do rozliczeń i skorzysta z ulgi dla samotnych rodziców, wówczas pozostaje jej ta sama wartość do odprowadzenia, ponieważ 15 000 x 17% = 2550 zł. Zgodni z zasadami podatek ten musi odprowadzić razy dwa, bo od dwóch osób, czyli razem daje to nadal 5100 zł.

 

Gdzie tu ulga? Ulga polega na podwójnym wykorzystaniu kwoty wolnej od podatku. Obecnie, dla osób, które zarabiają powyżej 13 000 zł rocznie, ulga ta wynosi 3091 zł. Tyle można odliczyć od dochodów. Podatek odprowadza się więc de facto od kwoty mniejszej. Wracając do przykładu, samotna matka, która zarabia 30 000 zł rocznie, podatek odprowadzi więc od kwoty 26 909 zł.

 

Jeżeli jednak zdecyduje się ona na rozliczenie wspólnie z dzieckiem, podatek zostanie odprowadzony od kwoty:

15 000 – 3091 = 11 909. Będzie więc w wysokości: 11 909 x 17% = 2024,53 zł.

 

Pamiętając o zasadzie, że musi być on rozliczony podwójnie uzyskujemy 2024,53 x2 = 4049,06 zł

 

To kwota, którą musi odprowadzić do urzędu skarbowego. Gdyby rozliczyła się samodzielne, do urzędu odprowadziłaby 4574,53 zł.

 

Różnica wynosi: 4574,53 – 4049,06 = 525,47

 

Rodzic, który samotnie wychowuje dziecko i rozlicza się z nim wspólnie, zyskuje więc 525,47 zł, przy założeniu, że rocznie zarabia 30 000 zł.

 

Do tego może skorzystać z klasycznej ulgi prorodzinnej, która wynosi 1112,04 zł. Razem otrzyma więc zwrot na poziomie 1637,51 zł.

 

Kwota pięciuset złotych może nie jest bardzo wysoka, ale zawsze jest to forma ulgi.

 

Najwięcej na obecnym rozwiązaniu mogą jednak skorzystać osoby, których roczne dochody powodują, że wchodzą oni na drugi próg podatkowy. Rodzic, który w skali roku zarabia np. 100 000 zł, odprowadza 17% podatku od kwoty 85 258 zł, a od pozostałych 14 742 zł musi odprowadzić podatek na poziomie 32%.

 

Jeżeli zdecyduje się na rozliczenie razem z dzieckiem, podstawą opodatkowania staje się wówczas kwota 50 000 zł, a więc taka, która mieści się w pierwszym progu podatkowym. Taki rodzic zyskuje więc podwójnie. Nie tylko może dwukrotnie zastosować kwotę wolną od podatku, ale dodatkowo, nie przekracza progu podatkowego, więc odprowadza wyłącznie 17% podatku zamiast 17% i 32%.

 

Ulga dla samotnie wychowujących w Polskim Ładzie

Jak już wspomniano, Polski Ład zakłada podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł dla wszystkich podatników. W efekcie, rodzice samotnie wychowujący dziecko mogliby skorzystać z 60 000 kwoty wolnej od podatku (po 30 000 na rodzica i dziecko). Jeżeli taki podatnik zarabiałby 130 000 zł rocznie (zgodnie z Polskim ładem musiałby więc odprowadzić 17% od kwoty 120 000 i 32% od 10 000zł) i rozliczałby się razem z dzieckiem, to podstawa opodatkowania wyniosłaby 65 000 zł na każde z nich (rodzica i dziecko). To byłoby podstawą do rozliczania się w pierwszym progu podatkowym. Do tego kwota wolna od podatku spowodowałaby, że opodatkowaniu podlegałaby kwota dwa razy po 35 000 zł. Blisko połowa rocznego dochodu (60 000 zł) w tym wypadku byłaby nieopodatkowana.

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość