Praca w dni świąteczne – jak ją rozliczyć? Wyjaśnienie
2025-08-11
Polskie prawo szczegółowo reguluje kwestie pracy w niedziele i święta. Osoby zatrudnione na umowę o pracę mogą liczyć na wolny dzień lub dodatkowe wynagrodzenie. Kiedy dopuszczalna jest praca w dni świąteczne? Jakie obowiązki ma pracodawca, a jakie pracownik?
Praca w dni świąteczne – kiedy jest dopuszczalna?
Podstawowym aktem prawnym, który reguluje stosunki między pracownikami a pracodawcami, jest Kodeks pracy. To właśnie w nim znajdziemy szczegółowe przepisy dotyczące praw i obowiązków obu stron umowy.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami niedziele i święta są dniami ustawowo wolnymi od pracy. Istnieje jednak szereg wyjątków od tej zasady. Kodeks dopuszcza pracę w dni świąteczne m.in. w:
- służbie zdrowia,
- pracy zmianowej,
- transporcie i komunikacji,
- gastronomii,
- hotelach.
Są to zatem branże, które ze względu np. na bezpieczeństwo lub społeczną użyteczność muszą zachować ciągłość zatrudnienia, również w dni świąteczne.
Praca w święta i niedziele jest też dopuszczalna w przypadku pracowników zatrudnionych w systemie weekendowym, w którym praca świadczona jest wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta.
Nieco inaczej wygląda kwestia osób pracujących w ramach umów cywilnoprawnych, np. na umowę zlecenia. Ten rodzaj kontraktu jest regulowany przez Kodeks cywilny, a zatem przepisy prawa pracy nie mają tu zastosowania. Praca w niedziele i święta w ramach umowy cywilnoprawnej nie jest zabroniona. W tym przypadku strony obowiązują ustalenia określone w umowie – zarówno jeśli chodzi o dni wolne za pracę w święta, jak i dodatkowe wynagrodzenie. Strony mogą same ustalić tryb pracy, stawkę wynagrodzenia i ewentualną rekompensatę za pracę w dni świąteczne.
Aktualnie w Polsce mamy następujące ustawowe dni wolne od pracy:
- 1 stycznia,
- 6 stycznia,
- Pierwszy dzień Wielkanocy,
- Poniedziałek Wielkanocny,
- 1 maja,
- 3 maja,
- Zielone Świątki,
- Boże Ciało,
- 15 sierpnia,
- 1 listopada,
- 11 listopada,
- 24, 25 i 26 grudnia.
Jak rozliczyć pracę w święto zgodnie z kodeksem pracy?
.Dniem świątecznym lub niedzielą jest okres od godziny 06:00 do 06:00 dnia następnego, o ile pracodawca nie ustali inaczej w regulaminie lub układzie zbiorowym pracy. Przepisy Kodeksu pracy dokładnie określają zasady rekompensaty, w jaki sposób praca w tym czasie powinna być rozliczona.
- Za świadczenie pracy w dni świąteczne i niedziele pracownikowi przysługuje dzień wolny.
- Jeśli udzielenie dnia wolnego nie jest możliwe – pracownikowi przysługuje dodatek 100% do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy.
- Za pracę w godzinach nadliczbowych wykonywaną w niedziele i święta niebędące dniami pracy pracownikowi przysługuje dodatkowy dzień wolny, a także rekompensata – dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% wynagrodzenia albo dodatkowy czas wolny od pracy.
Przykład:
Pani Anna pracuje od poniedziałku do piątku przez 8 godzin dziennie. Szef wyznaczył jej jedną pracującą niedzielę, w czasie której przepracowała 10 godzin. Pracodawca zapewnił jej inny dzień wolny za pracę w niedzielę, a za nadliczbowe 2 godziny otrzymała podstawowe wynagrodzenie oraz 100% dodatku.
Praca w dzień świąteczny – jakie prawa ma pracownik?
Prawo pracy gwarantuje pracownikowi ochronę- również podczas pracy w dni wolne. Jeżeli święto przypada w sobotę, która standardowo jest dla pracownika dniem wolnym z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy,, pracownik powinien otrzymać dodatkowy dzień wolny.
Zasady dotyczące rozliczeń pracy w dni świąteczne obowiązują również w przypadku pracy zdalnej. Pracownik powinien zatem otrzymać inny dzień wolny od pracy lub dodatkowe wynagrodzenie. Jeśli natomiast rodzaj pracy zdalnej nie mieści się w katalogu wyjątków wskazanych w Kodeksie pracy, to jej wykonywanie w niedziele i święta jest zakazane.
Kiedy pracodawca musi oddać dzień wolny za święto?
Jak rozliczyć pracę w święto? Jak wspomnieliśmy, zgodnie z kodeksem przysługuje ci w ramach rekompensaty inny dzień wolny od pracy.
- W przypadku pracy w niedzielę pracodawca powinien zapewnić pracownikowi dzień wolny w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po pracującej niedzieli.
- W przypadku pracy w święto – dzień wolny powinien przypadać w ciągu okresu rozliczeniowego.
- Jeśli z różnych przyczyn pracodawca nie może zapewnić dodatkowego dnia wolnego, pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości 100% do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w niedzielę/święto.
Praca w dni świąteczne – obowiązki pracodawcy i pracownika
Pracodawca ma wiele obowiązków względem pracownika świadczącego pracę w niedzielę. Dotyczy to między innymi harmonogramu pracy, który musi być tak skonstruowany, żeby pracownik co najmniej raz na 4 tygodnie mógł skorzystać z wolnej niedzieli.
Ważne! Przepis ten nie dotyczy pracowników, którzy pracują w specyficznym, weekendowym systemie, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta.
Pracodawca powinien też z odpowiednim wyprzedzeniem przygotować grafik pracy, a następnie przekazać pracownikowi z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem przed rozpoczęciem danego okresu rozliczeniowego
A co z obowiązkami pracownika? Osoby zatrudnione na umowę o pracę powinny stosować się do poleceń pracodawcy. Czy szef może wymagać przyjścia do pracy w dni świąteczne? Co do zasady pracownik nie powinien odmawiać pracy w takie dni. Jeśli przełożony zaplanował w grafiku pracującą niedzielę lub święto, można jednak wystąpić z podaniem o urlop wypoczynkowy. Niestety pracodawca może odrzucić taki wniosek, np. argumentując to koniecznością zachowania ciągłości pracy w zakładzie. Jeśli pracownik mimo to nie pojawi się na stanowisku, pracodawca ma prawo do rozwiązania umowy o pracę z winy pracownika.
Praca w dni świąteczne i niedziele jest dopuszczalna w określonych przypadkach przewidzianych przez prawo pracy. Jeśli wykonujesz pracę w święto, przysługuje ci inny dzień wolny lub dodatek 100% do wynagrodzenia. W przypadku umów cywilnoprawnych zasady pracy w niedziele i święta ustala się indywidualnie. Pracodawca ma obowiązek zaplanować pracę w dni świąteczne w harmonogramie, a także zapewnić pracownikowi minimum jedną wolną niedzielę na 4 tygodnie.
Nie wiesz, jak rozliczyć pracę w dni świąteczne w swojej firmie? Skorzystaj ze wsparcia ekspertów ING Księgowość!
Obsługa kadrowo-płacowa
- Płacisz 35 zł lub 60 zł, zależnie od typu umowy
- Usługa dodatkowa, dostępna dla klientów Biura rachunkowego ING
- Dedykowany ekspert prowadzi sprawy kadrowe i płacowe
- Nie musisz wyliczać wynagrodzeń - dostaniesz komplet informacji do zapłaty
Sprawdź
Zespół Ekspertów ING Księgowość