Odbiór dnia wolnego za święto w sobotę – co musisz wiedzieć?

2024-04-24

Kodeks pracy reguluje zasady odbioru dnia wolnego za święto w sobotę. Precyzyjnie określa też, jak wygląda kompensata za pracę w święto. Komu należy się dodatkowy dzień urlopu i w jakich okolicznościach można go przyznać? Wyjaśniamy wszystkie wątpliwości.

W artykule znajdziesz takie informacje jak:

• jakie są prawa pracownika związane z odbiorem dnia wolnego,
• za jakie dni możesz odebrać dzień wolny,
• jak wygląda odbiór wolnego w przypadku L4.

Odbiór dnia wolnego za święto w sobotę – prawa pracownika

Przy standardowym pięciodniowym trybie pracy, sobota i niedziela są dniami wolnymi od pracy. Tymczasem w niektórych sytuacjach nie dość, że pracownik ma wolne, to jeszcze należy mu się dzień urlopu za święto przypadające w sobotę. To może generować nieporozumienia i pracodawca nie zawsze jest pewien, czy powinien oddawać dzień wolny. Bardzo często potrzebna jest dodatkowa konsultacja księgowa i wyjaśnienie wątpliwości. Jak wytłumaczyć zasadę wolnego za święto przypadające w sobotę?

Regulacje odbioru dnia wolnego za święto w sobotę wynikają z artykułu 130 § 2 Kodeksu pracy, który mówi, że „każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin”. Jeśli zatem święto wypadnie w niedzielę, która z zasady jest dniem wolnym, nie ma tu żadnego problemu. Tymczasem za święto przypadające w sobotę pracownik może odebrać dodatkowy dzień wolnego.

Warto zaznaczyć, że odbiór wolnego za święto sobotnie należy się tylko tym pracownikom, dla których sobota jest dniem wolnym. Oznacza to, że osoby z nienormowanym czasem pracy, wykonujące pracę przez mniej niż 5 dni w tygodniu, zatrudnione w systemie czterobrygadowym lub na innych zasadach nie mogą liczyć na dodatkowy dzień urlopu. Problem może wynikać też w sytuacji, kiedy w zapisach umowy pracownik ma dni wolne zapisane w niedzielę i poniedziałek.

Kiedy może być konieczne zastosowanie przepisu z artykułu 130 § 2 kp? W Polsce mamy 13 świąt, które każdego roku są wolne od pracy. Cztery z nich zawsze wypadają w określonym dniu tygodnia (poniedziałek, czwartek i niedziela), dlatego pozostaje 9 terminów, które mogą wypaść w sobotę. Należą do nich:

• 1 stycznia – Nowy Rok
• 6 stycznia – Święto Trzech Króli
• 1 maja – Święto Pracy
• 3 maja – Święto Konstytucji Trzeciego Maja
• 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
• 1 listopada – Święto Wszystkich Świętych
• 11 listopada – Święto Niepodległości
• 25 grudnia – Boże Narodzenie
• 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia

Ocena konieczności dopisania dodatkowego dnia wolnego nie jest zatem trudna. Szukając informacji na temat urlopów pracownika, zwróć też uwagę na poradnik, w którym przybliżamy kwestię, jaką jest średnia urlopowa.

Święto w sobotę – jak uzyskać dzień wolny?

Uzyskanie i odbiór dnia wolnego za święto wypadające w sobotę jest w zasadzie automatyczny. Pracownik nie musi składać żadnego dodatkowego dokumentu i prośby poza standardowym wnioskiem urlopowym. Ten dzień doliczany jest do puli dni urlopowych przysługującej zatrudnionemu.

Nieco bardziej skomplikowane może być pójście na urlop za święto w sobotę w dowolnym terminie. Odbiór dnia wolnego następuje bowiem w terminie wyznaczonym przez pracodawcę. Ma to zapobiec problemom związanym z organizacją pracy w firmie, jeśli każdy z pracowników odbierze dzień wolny w innym terminie. Dawanie takiej swobody pracownikom jest oznaką dobrej woli ze strony pracodawcy. Najczęściej wybiera się dni poprzedzające inne święta, tworząc w ten sposób długie weekendy.

Odbiór dnia wolnego za święto a zwolnienie lekarskie – przepisy

Kolejnym źródłem wątpliwości dotyczących dnia wolnego za sobotnie święto jest L4, na którym przebywa pracownik. Przypomnijmy, że w okresie zwolnienia lekarskiego normalnie naliczają się dni standardowego urlopu wypoczynkowego. Odbiór dnia wolnego za święto a zwolnienie lekarskie – jak wygląda zależność w tej kwestii?

Zwolnienie lekarskie i urlop macierzyński mają charakter ciągły. Świadczenia są naliczane nie tylko za dni, w których pracownik miałby podjąć pracę, ale także za dni wolne. W związku z tym nie występuje tu sytuacja przedstawiona w ustawie. Dzień świąteczny uznaje się zatem za wykorzystany, ponieważ w tym czasie nie miało miejsca świadczenie pracy.

Przy okazji warto wyjaśnić jeszcze jedną kwestię dotyczącą święta w sobotę wypadającego w czasie trwania urlopu wypoczynkowego. Często pracodawcy traktują urlop wypoczynkowy jako czternastodniową przerwę od pracy. W związku z tym mogą podawać w wątpliwość konieczność przyznania dodatkowego dnia urlopu.

Tymczasem pracownik faktycznie bierze urlop tylko od poniedziałku do piątku, a soboty i niedziele są dla niego standardowymi dniami wolnymi. Jest to inna sytuacja, niż przy zwolnieniu lekarskim, które ma charakter ciągły. Dlatego nawet pomimo urlopu, osobie zatrudnionej przysługuje dodatkowy dzień wolny za święto w sobotę. Można wykorzystać go natychmiast, w ten sposób wydłużając sobie okres urlopowy.

Praca w święto a kompensata dniem wolnym

Święto przypadające w sobotę może generować jeszcze większy problem, jeśli pracownik wykonuje swoje obowiązki w tym dniu. W kilku sytuacjach jest możliwe wykonywanie pracy w dzień wolny, nawet jeśli jest to szósty lub siódmy przepracowany dzień w tygodniu. Jak to wygląda w święto przypadające w sobotę?

Obowiązują tu podobne zasady jak w czasie pracy w niedzielę i inne dni świąteczne. Za pracę w niedzielę i święta pracownikowi przysługuje dzień wolny. Odbiór dnia wolnego za pracę w święto musi odbyć się w terminie do 6 dni od przepracowanego święta. To w zasadzie wyjaśnia problem związany z dodatkowym dniem urlopu. Jeśli jednak nie ma możliwości wykorzystania wolnego, pracownik będzie miał naliczone nadgodziny według standardowych zasad.

Dzień wolny za święto w sobotę przysługuje osobom pracującym przez pięć dni w tygodniu. Jednak termin, w którym dodatkowy dzień wolny może zostać odebrany, wyznacza pracodawca. Uzyskanie wolnego nie wymaga żadnych zgód i wniosków, poza standardową procedurą urlopową przewidzianą w firmie.

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość