Kiedy pracownik zyskuje prawo do nabycia 26 dni urlopu?
2024-01-29
Urlop wypoczynkowy to podstawowe prawo każdego pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę. Na jego wymiar wpływa staż pracy, w który wliczają się także lata nauki. Kiedy pracownik zyskuje prawo do 26 dni urlopu w ciągu roku?
Urlop wypoczynkowy prawem każdego pracownika
Wszystkim osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę co roku przysługuje prawo do płatnego, nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego. Jego długość – 20 lub 26 dni – zależy od stażu pracy – wlicza się do niego również czas nauki. Wymiar urlopu pomniejszany jest proporcjonalnie do wielkości etatu. W przypadku ½ etatu jest to więc 10 lub 13 dni. Jeśli pracownik pracuje na umowie o pracę po raz pierwszy, prawo do urlopu za każdy miesiąc uzyskuje się w 1/12 wymiaru przysługującego za cały rok. Po złożeniu odpowiedniego wniosku osoba zatrudniona ma możliwość podzielenia urlopu na kilka krótszych okresów w ciągu roku – jeden z nich musi jednak trwać przynajmniej przez 14 następujących po sobie dni. Co ważne, 4 dni urlopu na żądanie, do których ma prawo każdy pracownik, również wlicza się w urlop wypoczynkowy. Aby móc skorzystać z dni wolnych, pracownik musi złożyć wcześniej pisemny wniosek, w którym przedstawi termin lub terminy urlopu.
Staż pracy a długość urlopu wypoczynkowego
W przypadku stażu pracy wynoszącego 10 lat lub krócej pracownik ma prawo do 20 dni urlopu wypoczynkowego w ciągu roku. Jeśli natomiast pracownik jest zatrudniony przez okres dłuższy niż 10 lat, może skorzystać z 26 dni wolnych. Nie oznacza to jednak, że wyższy wymiar urlopu przysługuje dopiero po przepracowaniu takiego okresu. Do stażu pracy, który brany jest pod uwagę przy wyliczaniu urlopu, zalicza się także okresy nauki:
- w zasadniczej lub równorzędnej szkole zawodowej – dodatkowe 3 lata do okresu pracy (maksymalnie);
- w średniej szkole zawodowej, w której okres nauki jest przewidziany programem nauczania – dodatkowe 5 lat do okresu pracy (maksymalnie);
- w średniej szkole zawodowej dla absolwentów zasadniczych/równorzędnych szkół zawodowych – dodatkowe 5 lat do okresu pracy;
- w szkole średniej ogólnokształcącej – dodatkowe 4 lata do okresu pracy;
- w szkole policealnej – dodatkowe 6 lat do okresu pracy;
- w szkole wyższej (nawet w przypadku samych studiów licencjackich) – dodatkowe 8 lat do okresu pracy.
Okresy nauki w powyższych szkołach nie sumują się. Jeśli więc pracownik ukończył liceum, a następnie studiował, do stażu pracy wlicza się wyłącznie okres studiów. Co więcej, do okresu pracy wpływającego na wymiar urlopu zalicza się także okresy zatrudnienia w poprzednich miejscach pracy. Niezbędne jest jednak ich udokumentowanie poprzez przedstawienie świadectwa pracy – w przypadku szkoły konieczny jest natomiast dyplom lub świadectwo jej ukończenia. W przypadku zatrudnienia na pół etatu oraz dziesięcioletniego stażu pracy wymiar urlopu to 26 dni po 4 godziny lub 13 dni po 8 godzin – decyzja, w jaki sposób pracownik wykorzysta przysługujący urlop, należy do niego samego.
Prawo do 26 dni urlopu w roku kalendarzowym
Jak wskazuje art. 158 Kodeksu pracy, pracownik, który wykorzystał urlop za dany rok i uzyskał w trakcie jego trwania prawo do wyższego wymiaru urlopu, może skorzystać z urlopu uzupełniającego. Wówczas ma on możliwość uzyskania dodatkowych 6 dni wolnych. Nie ma w tym przypadku znaczenia miesiąc, w którym pracownik osiągnął dziesięcioletni staż pracy. W przypadku proporcjonalnego ustalania wymiaru urlopu częściowo przepracowane miesiące zaokrąglane są w górę.
Zespół Ekspertów ING Księgowość