Ciąża i zwolnienie lekarskie

2021-03-02

Kobieta zatrudniona w oparciu o umowę o pracę ma prawo do skorzystania ze zwolnienia lekarskiego, gdy jest w ciąży, a ta nie przebiega prawidłowo. Uzyskane na podstawie ciąży zwolnienie lekarskie kieruje się nieco innymi zasadami niż klasyczne. Przede wszystkim nie jest obciążone redukcją wynagrodzenia. Co jeszcze warto wiedzieć? Oto najważniejsze informacje.

 

Czas trwania zwolnienia lekarskiego z tytułu ciąży

Kobieta, która jest w ciąży ma prawo do wykorzystania 270 dni zwolnienia lekarskiego. Przekłada się to na dziewięć miesięcy, czyli cały okres ciąży. Zwykle jednak nie wykorzystuje się pełnego wymiaru chociażby dlatego, że do wykrycia ciąży zwykle dochodzi w okolicach szóstego tygodnia, czyli po przeszło czterdziestu dniach od zapłodnienia. Nawet jeżeli zdecyduje się więc na zwolnienie lekarskie od momentu rozpoznania ciąży, to i tak wykorzysta maksymalnie nie pełne osiem miesięcy.

 

Ciekawostką, o której wie niewiele osób, jest to, że podstawą wystawienia zwolnienia wcale nie musi być zagrożona ciąża. Sam fakt, że pracownica jest w ciąży i zachorowała powoduje, że przysługuje jej 100% wynagrodzenia i może skorzystać z pełnego zwolnienia. Co to oznacza? Jeżeli kobieta w ciąży się przeziębi, to zwolnienie może wystawić lekarz pierwszego kontaktu i nie będzie się ono wiązało z obniżeniem wynagrodzenia. Takiego zwolnienia nie musi więc wystawiać lekarz ginekolog.

 

Kto wypłaca zasiłek chorobowy w czasie ciąży?

Tak jak w przypadku wszystkich innych zwolnień lekarskich pierwszą część zasiłku wypłaca pracodawca, a drugą Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli pracownica nie ukończyła 50 roku życia i przebywa na zwolnieniu do 33 dni – całość zwolnienia opłaca pracodawca. Jeżeli jednak jej zwolnienie trwa dłużej, to od 34 dnia zasiłek chorobowy wypłaca już Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wyjątkiem jest tu sytuacja, w której pracodawca zatrudnia więcej niż dwudziestu pracowników. Wówczas to on jest płatnikiem zasiłków i wypłacenie pełnego wynagrodzenia w okresie zwolnienia lekarskiego leży po jego stronie.

 

Wysokość zasiłku chorobowego w okresie ciąży

Wielokrotnie w tym tekście padała informacja, że zasiłek chorobowy w okresie ciąży liczony jest jako 100%. Teraz należy tę informację doprecyzować.

Co do zasady, wynagrodzenie w okresie choroby, czyli zasiłek chorobowy liczony jest jako 80% wynagrodzenia wypłacanego w okresie obecności pracownika w pracy.

 

Zwolnienie lekarskie, które ma miejsce w czasie ciąży to 100% wynagrodzenia, trzeba jednak wiedzieć, jak jest ono wyliczane. To nie jest bowiem proste przeniesienie wartości pensji na czas nieobecności w pracy. Wyliczenie jest nieco inne, a to skutkuje nieco inną wartością bezwzględną wynagrodzenia.

 

Podstawę wyliczenia zasiłku chorobowego wyznacza dwanaście pełnych miesięcy poprzedzających rozpoczęcie zwolnienia lekarskiego. W przypadku osób, które zatrudnione są krócej niż dwanaście miesięcy, pod uwagę bierze się inny okres.

 

Do wyliczenia podstawy uwzględnia się nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale również wszelkiego rodzaju premie, dodatki oraz nagrody, które były udokumentowane i odprowadzono od nich składki na ubezpieczenie chorobowe. Włącza się również wynagrodzenie za czas urlopu, za godziny nadliczbowe oraz za pracę w nocy.

 

Po zsumowaniu tych wszystkich składników wynagrodzenia wylicza się pensję roczną. Ta dzielona jest na 12 miesięcy. Następnie tak uzyskane średnie miesięczne wynagrodzenie dzielone jest przez dni robocze w danym miesiącu. W ten sposób wyliczone zostaje wynagrodzenie dzienne pracownicy. Następnie jest ono mnożone przez dni jej przebywania na zwolnieniu. Jeżeli więc zwolnienie zaczęło się od połowy miesiąca, to mnożone jest tylko przez pozostałe 15/16 dni. W kolejnych miesiącach liczone jest natomiast za pełne okresy.

 

Tak wyliczony zasiłek chorobowy nie jest pomniejszany o 20%, tylko wypłacany w całości.

 

Kontrola w czasie zwolnienia

Pracownica, która przebywa na zwolnieniu lekarskim w czasie ciąży powinna mieć świadomość, że może być kontrolowana. Taką kontrolę może przeprowadzić Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jak i sam pracodawca. Jej celem jest zweryfikowanie, czy pracownica wykorzystuje okres zwolnienia lekarskiego zgodnie z jego przeznaczeniem, czy nie. Jeżeli okaże się, że w tym okresie wykonywała inną pracę, może to być podstawą do zmniejszenia lub całkowitego odebrania jej zasiłku. Zmniejszenie lub odebranie zasiłku może też mieć miejsce, gdy pracownica zajmuje się czymś innym (niekoniecznie inną pracą zarobkową), a nie respektuje zaleceń związanych ze zwolnieniem, na którym przebywa.

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość