Składki do ZUS - zasady i terminy ich opłacania

2022-03-16

Każdy przedsiębiorca, bez względu na to, czy zatrudnia pracowników, czy działa samodzielnie, zobowiązany jest odprowadzać składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli pracuje sam, wówczas odprowadza składki tylko za siebie. Jeżeli zatrudnia pracowników, wówczas zobowiązany jest pokryć składki swoje i osób zatrudnionych. Jakie zasady obowiązują przy ich wyliczaniu, o czym trzeba pamiętać i jakie terminy wiążą przedsiębiorcę? Oto najważniejsze informacje.

 

Składki za przedsiębiorcę

Wysokość składek odprowadzanych za samego przedsiębiorcę zależna jest od jego stażu w prowadzeniu działalności gospodarczej oraz od wybranej formy ich opłacania. Może bowiem skorzystać z opcji wyliczania składek od przychodu, do czego uprawnieni są przedsiębiorcy, którzy dopiero rozpoczynają swoją działalność. ZUS od przychodu można odprowadzać przez sześć pełnych pierwszych miesięcy od rozpoczęcia prowadzenia działalności. Jeżeli więc rozpoczęta została z pierwszym dniem miesiąca, to od tego miesiąca liczy się wspomniane sześć miesięcy. Jeżeli jednak przedsiębiorca zarejestrował działalność z kolejnym dniem, wówczas pełne sześć miesięcy liczy się dopiero od kolejnego.

 

Drugą opcją jest odprowadzanie tzw. Małego ZUS, czyli składek na preferencyjnych warunkach. To składki liczone od 30% minimalnego wynagrodzenia ogłaszanego na dany rok. Prawo do preferencyjnego ZUS przysługuje przez dwa lata. Przedsiębiorca może się na niego zdecydować od razu lub po zakończeniu półrocznego okresu składek liczonych od przychodu.

 

I ostatnia wersja to składki zryczałtowane w pełnej wysokości. W tym przypadku podstawę stanowi 60% średniego wynagrodzenia na dany rok. Przedsiębiorca może oczywiście zadeklarować w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wyższą podstawę naliczania składek, wówczas jego składki również będą znacznie wyższe. Korzyścią z takiego rozwiązania jest możliwość uzyskania w przyszłości nieco wyższych świadczeń.

 

Składki za pracowników

Przedsiębiorca, który zatrudnia pracowników musi za nich również zapłacić składki do ZUS. Podstawą ich wyliczenia jest w tym wypadku otrzymywane przez nich wynagrodzenie. Im wyższa pensja, tym wyższe będą też składki.

 

Naturalnie pierwszym krokiem jest zgłoszenie wszystkich zatrudnionych do ubezpieczenia, a jeżeli wyrażają oni taką wolę, zgłosić należy również członków ich rodzin.

 

Pracodawca opłaca część składek z pensji brutto swoich pracowników, a część musi dokładać z własnego budżetu. W ten sposób partycypuje w odprowadzanych składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

 

Terminy, które obowiązują pracodawcę

Przedsiębiorca, który opłaca składki wyłącznie za siebie, musi się z tym wyrobić do 20 dnia kolejnego miesiąca. Składki odprowadza się bowiem z dołu. Za dany miesiąc płaci się w następującym po nim.

 

Płatnicy posiadający osobowość prawną muszą się wyrobić do 15 dnia miesiąca następnego, a jednostki budżetowe mają czas do 5 dnia miesiąca.

 

Składki za pracowników muszą być odprowadzone również do 20 dnia kolejnego miesiąca, tak jak składki za samodzielnego przedsiębiorcę.

 

Trzeba również pamiętać, że poza terminowym opłacaniem składek konieczne jest również składanie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stosownych deklaracji ubezpieczeniowych, w których znajduje się informacja o podstawie naliczenia składek i ich wysokości. Nie zawsze bowiem przedsiębiorca jest zobowiązany do opłacania składek w pełnej wysokości (zarówno za siebie, jak i za swoich pracowników). Jeżeli przedsiębiorca opłaca dobrowolne składki chorobowe i w danym miesiącu przebywa na zwolnieniu lekarskim, wówczas podstawa wymiaru składek zmniejsza mu się o dni zwolnienia. Podobnie rzecz wygląda z pracownikami. Jeżeli ich zwolnienie lekarskie trwa na tyle długo, że wypłacanie wynagrodzenia przejmuje zakład ubezpieczeń społecznych, to za ten okres zmniejsza się podstawa naliczania składek, a tym samym należy odprowadzić również niższe składki.

 

Przy naliczaniu składek ubezpieczeniowych warto skorzystać z profesjonalnego wsparcia księgowego, szczególnie teraz, po wdrożeniu Polskiego Ładu. Temat bowiem stał się jeszcze bardziej skomplikowany i niedoświadczony w tych sprawach przedsiębiorca może się w tym pogubić.

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość