Działalność nierejestrowana a VAT i PIT

2022-03-04

Od 2018 roku ustawodawca dał potencjalnym przedsiębiorcom możliwość swego rodzaju wypróbowania pomysłu na biznes. Jest to działalność nierejestrowana. Jej zasady zostały już starannie doprecyzowane, a osoba fizyczna, która zdecyduje się na jej podjęcie nie musi rejestrować działalności w CEIDG ani zgłaszać siebie do ZUS jako płatnika składek pod warunkiem dopełnienia określonych warunków. Warto jednak wiedzieć, że działalność nierejestrowana podlega pod regulacje związane z podatkiem VAT i PIT. Na jakiej podstawie i jakie obowiązki w świetle prawa ma osoba, która zdecyduje się na takie rozwiązanie?

 

Opodatkowanie działalności nierejestrowanej na gruncie podatku PIT

Prowadzenie działalności nierejestrowanej, choć nie wymaga wielu formalności, jej punktem startowym jest decyzja przedsiębiorcy o jej rozpoczęciu, wiąże się z uzyskiwaniem przychodu, a ten należy rozliczyć i opodatkować, a należny podatek odprowadzić do urzędu skarbowego.

 

Zgodnie z wprowadzonymi zmianami i regulacjami, które były konieczne przy uruchomieniu możliwości podjęcia działalności nierejestrowanej, osoba, która zdecydowała się na taką działalność ma względem fiskusa określone obowiązki.

 

Przychód, który uzyskuje z prowadzenia działalności nierejestrowanej musi wykazać w dokumencie PIT – 36 w rubryce zatytułowanej „przychody z innych źródeł”. Swoje opodatkowanie musi rozliczyć na podstawie skali podatkowej, czyli 17% pierwszy próg i 32% drugi próg podatkowy.

 

Warto przy tym wiedzieć, że wprowadzone regulacje prawne nie nakładają na prowadzących działalność nierejestrowaną obowiązku odprowadzania regularnych (miesięcznych lub kwartalnych) zaliczek na podatek dochodowy.

 

Ma to swoje dobre i złe strony. Zaletą takiego rozwiązania jest mniejsza liczba obowiązków, jakich co miesiąc musi dopilnować przedsiębiorca, który decyduje się na działalność nierejestrowaną. Natomiast wadą tej strategii jest to, że na koniec roku rozliczeniowego może się okazać, że konieczne jest uregulowanie należnego podatku dochodowego.

 

W momencie, gdy podatnik przekroczy miesięczny limit przychodów z działalności nierejestrowanej, ma wówczas siedem dni na zgłoszenie do CEIDG prowadzenia działalności rejestrowanej. Od tego momentu uzyskiwane przychody klasyfikowane są jako przychody z prowadzonej działalności. Jeżeli jednak sam nie złoży stosownego zgłoszenia, wówczas uzyskiwane przez niego przychody traktowane są jako te z działalności od dnia następującego po upływie terminu siedmiu dni.

 

Jeżeli w okresie pomiędzy przekroczeniem limitu a złożeniem wniosku o rejestrację działalności (siedem dni) będzie uzyskiwał przychody – należy je wykazać jako przychody uzyskiwane z innych źródeł.

 

Działalność nierejestrowana a podatek VAT

Na wstępie warto wiedzieć, że osoba, która prowadzi nierejestrowaną działalność gospodarczą jest traktowana, pod względem podatku VAT, jak osoba fizyczna prowadząca standardową, zarejestrowaną działalność.

 

Oznacza to, że jako taka może skorzystać z podmiotowego lub przedmiotowego zwolnienia z obowiązku odprowadzania podatku VAT (jeżeli jej przysługuje) lub z tego zwolnienia dobrowolnie zrezygnować. Oczywiście, podjęta przez prowadzącego nierejestrowaną działalność decyzja pociąga za sobą określone konsekwencje podatkowe.

 

Jeżeli więc osoba prowadząca nierejestrowaną działalność gospodarczą zdecyduje się na bycie czynnym podatnikiem podatku VAT, wówczas ma obowiązek wystawiania faktur za dokonane transakcje sprzedaży lub realizacji usług, a należny organom podatkowym podatek VAT musi odprowadzać w cyklu miesięcznym lub kwartalnym.

 

Jeżeli jednak zrezygnuje z odprowadzania podatku VAT musi prowadzić ewidencję sprzedaży, w której rejestrowane są wszystkie przeprowadzone transakcje. Może się okazać, że będzie zobowiązana również do wystawienia faktury (z VAT 0%). Dzieje się to na żądanie kontrahenta, z tym zastrzeżeniem, że kontrahent musi wyrazić taką potrzebę w przeciągu trzech miesięcy od dokonania transakcji. Po tym okresie wystawienie faktury już nie obowiązuje sprzedawcy.

 

Jak widać, działalność nierejestrowana niesie ze sobą wiele korzyści i udogodnień, pozwala na sprawdzenie swoich sił w roli przedsiębiorcy bez obarczania nadmiernymi obowiązkami. Jednak nie jest całkowicie zwolniona od wszelkich zobowiązań, a podatnik nadal musi rzetelnie prowadzić ewidencję sprzedaży i rozliczać dochód, który na tej podstawie uzyskuje.

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość